1. Opis terapii:
Neuromobilizacje, to metoda fizjoterapeutyczna, celowana na tkanki miękkie: tkankę nerwową ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego oraz na “narządy efektorowe” – mięśnie i narządy wewnętrzne.
Układ nerwowy jest tkanką, przekazującą pobudzenia nerwowe w formie impulsów elektrycznych do wszystkich komórek naszego ciała, zapewniając ich funkcjonowanie. Stanowi jeden narząd, zachowujący zarówno strukturalną jak i funkcjonalną ciągłość na wszystkich poziomach – obwodowym i ośrodkowym.
Każda czynność ruchowa, powoduje zmianę długości, objętości i napięcia tkanki nerwowej i naczyń krwionośnych (biegnących razem z nerwami w pęczkach naczyniowo – nerwowych) przez wzgląd na ich położenie i przebieg w stosunku do osi poszczególnych ruchów w danym stawie.
Podczas wykonywania ruchu tkanka nerwowa jest każdorazowo poddawana w mniejszym lub większym stopniu działaniu pewnej siły mechanicznej, która powoduje jej odkształcenie. Elastyczność tkanek, ich zdolność do adaptacji do stale zmieniającej się i aktualnej pozycji ciała i stanu fizjologicznego organizmu, są warunkiem niezbędnym do ich prawidłowego funkcjonowania.
Podobnie jak mięśnie, więzadła lub ścięgna, tkanka nerwowa również posiada pewne mechanizmy adaptacyjne, które umożliwiają jej przystosowanie się do działających na nią obciążeń mechanicznych.
Prawidłowa mechanika tkanki nerwowej (neuromechanika), warunkując prawidłową funkcję wszystkich tkanek unerwianych (włókien mięśniowych, narządów wewnętrznych, struktur tworzących układ immunologiczny i dokrewny), zapewnia utrzymanie tzw. równowagi homeostatycznej organizmu, niezbędnego warunku prawidłowego funkcjonowania organizmu (prawidłowy przebieg procesów naprawczych, stan zapalny, regeneracja tkanki).
Prawidłowa neuromechanika
> prawidłowy metabolizm i funkcja komórki nerwowej
> prawidłowa czynność tkanki unerwianej
> prawidłowa czynność, gojenie, regeneracja elementów biernych i czynnych narządu ruchu: mięśni, więzadeł
> prawidłowa czynność naczyń krwionośnych
> prawidłowa czynność narządu wewnętrznego: wątroby, żołądka
> prawidłowy przebieg różnorodnych procesów fizjologicznych: stanu zapalnego, regeneracji tkanki oraz mechanizmów obronnych (immunologia) i endokrynnych (układ dokrewny) organizmu
Celem zabiegów neuromobilizacjnych jest normalizacja neuromechaniki
Zabiegi Neuromobilizacyjne obejmują:
- neuromobilizacje długich traktów nerwów obwodowych kończyn górnych i dolnych ze splotów nerwowych szyjnego, ramiennego, lędźwiowego i krzyżowego
- neuromobilizacje zawartości kanału kręgowego kręgosłupa na poziomie C, TH, L-S
- neuromobilizacje krótkich gałązek nerwowych zaopatrujących poszczególne mięśnie (w tym techniki drenażowe)
- neuromobilizacje nerwów czaszkowych
- neuromobilizacje narządów wewnętrznych (wątroba, żołądek, śledziona itp.)
- neuromobilizacje części autonomicznej ukł. nerwowego ? pnia współczulnego
- neuromobilizacje rdzenia nadnerczy
- neuromobilizacje traktów nerwowych z technikami mózgowymi
2. Neuromobilizacje i ból (dlaczego Neuromobilizacje są skuteczne):
Ból definiowany jest jako “nieprzyjemne doznanie czuciowe i emocjonalne, związane z bieżącym, potencjalnym lub domniemanym uszkodzeniem tkanek organizmu. Przyczyną bólu jest stymulacja czyli podrażnienie receptorów bólu nazywanych nocyceptorami”
Stopień odczuwania doznań bólowych, jest zależny przede wszystkim od:
- stopnia uszkodzenia tkanki
- indywidualnego progu odczuwania bólu
- stanu emocjonalnego pacjenta
- czasu trwania choroby
Uszkodzenie tkanki, powoduje powstanie łańcuchowej reakcji, której celem jest eliminacja bodźca, który tą tkankę uszkodził oraz regeneracja uszkodzonej tkanki. Reakcje tą określa się mianem stanu zapalnego.
Skuteczność zabiegów neuromobilizacyjnych, wynika z oddziaływania zabiegu na tkanki bezpośrednio zaangażowane w fizjologię odczuwania bólu: układu nerwowego ośrodkowego (OUN), autonomicznego (AUN) oraz obwodowego.
Neuromobilizacje poprzez oddziaływanie i tonizację napięć struktur OUN i AUN bezpośrednio odpowiedzialnych i warunkujących przebieg stanu zapalnego, powodują optymalizację przebiegu stanu zapalnego, wspomagając regeneracje tkanki i znacząco zmniejszając lub całkowicie znosząc odczuwanie dolegliwości bólowych.
3. Patoneuromechanika.
a) Patoneuromechanika, to zaburzenie prawidłowej mechaniki:
- nerwu względem tkanek go otaczających, tzw. powierzchni granicznych: mięśni, kości itp
- pęczków włókien nerwowych względem siebie wewnątrz nerwu
- poszczególnych włókien nerwowych wewnątrz danego pęczka nerwu
b) Przyczynę patoneuromechaniki, stanowić mogą:
- blizna powstała po uszkodzeniu tkanki otaczającej nerw lub blizna wewnątrz samego nerwu
- wszelkiego rodzaju dysfunkcje powierzchni granicznych nerwu, zwłaszcza w miejscach anatomicznych cieśni (szczelina mm. Pochyłych, bruzda n. łokciowego, okolice głowy kości strzałkowej, m. gruszkowaty, przestrzeń pomiędzy pierwszym żebrem i obojczykiem, patologie mięśni piersiowych itp.)
- nadmiernie napięty lub uszkodzony mięsień, ścięgno, więzadło
- kompensacyjny wzrost napięcia danej części traktu nerwowego, który wynika z patoneuromechaniki miejsc sąsiednich i odległych
- patologie krążka międzykręgowego
- wszelkiego rodzaju choroby tkanki kostnej (deformacje i zmiany położenia, np. po złamaniach, podwichnięciach, skręceniach itp.)
- krwiaki, guzy
- przedłużający się w czasie znaczny ucisk lub rozciągnięcie tkanki nerwowej
- przedłużające się w czasie nieprawidłowe ustawienie ciała (narkoza)
c) Konsekwencje patoneuromechaniki:
Objawy kliniczne dysfunkcji mechaniki tkanki nerwowej, są bardzo różnorodne i zależne od:
- miejsca w którym dany trakt nerwowy został objęty dysfunkcją
- rodzaju czynnika sprawczego
- czasu trwania i stopnia nasilenia działania czynniki sprawczego
- rodzaju tkanki nerwowej objętej dysfunkcją (patoneuromechanika tkanki nerwowej OUN, AUN lub obwodowego układu nerwowego)
- rodzaju i funkcji tkanki unerwianej przez uszkodzony nerw
4. Wskazania do technik neuromobilizacyjnych:
Spektrum oddziaływań zabiegów neuromobilizacyjnych jest bardzo szerokie, dotyczy wszystkich tkanek unerwianych, dlatego metoda ta znajduje swoje miejsce niemal we wszystkich rodzajach schorzeń.
Zaburzenie prawidłowej funkcji nerwu, powoduje zawsze dysfunkcję lub/i ból tkanki przez niego unerwianej.
Wskazania obejmują m.in.:
- bóle piekące, promieniujące, tzw. postrzałowe, ciągnące, tępe itp
- bóle głowy o charakterze migrenowym, nawracające
- dysfunkcje i ból narządów jamy brzusznej (wątroby, żołądka)
- wszelkiego rodzaju dysfunkcje mięśni (bolesność, nadmierne napięcie, uszkodzenia ciągłości mięśnia, stłuczenia, zaniki masy mięśniowej różnego pochodzenia)
- dyskopatie (patologie krążka międzykręgowego)
- radikulopatie (rwy kulszowe, ramienne)
- wszelkiego rodzaju bóle odkręgosłupowe
- zespoły cieśni nadgarstka, kanału Gijona, m. nawrotnego obłego, m. odwracacza przedramienia, łokcia tenisisty i golfisty, górnego otworu klatki piersiowej, zespół Raynauda
- bolesny bark
- bóle kłujące, opasające klatkę piersiową
- drętwienie i bolesne skurcze kończyn górnych i dolnych
- wszelkiego rodzaju bóle, których intensywność warunkuje czynnik emocjonalny – stres